یمنا پایگاه اطلاع‌رسانی یاران محمد امین
- سلام: مهمان هنگام ورود با سلام وارد شود. (هود، ۵۹؛ ذاریات، ۲۶ و ۲۷)
- پاسخ سلام: میزبان پیش از هر کاری پاسخ دهد. (هود، ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ و ۲۶)
- استقبال از مهمان: با آغوش باز، سلام و … از مهمان استقبال شود. (یوسف، ۹۹ و ۱۰۰)
- تهیه غذای مناسب: براى مهمان غذایی مناسب تهیّه شود. (هود، ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- سرعت در پذیرایی: میزبان با شتاب وسایل پذیرایی را برای مهمان فراهم کند. (هود، ۶۹)
- حضور در زمان موعد: در زمان تعیین شده برای مهمانی و پذیرایی حضور یابد. (احزاب، ۵۳)
- رعایت حال میزبان: رفتار مهمان مناسب باشد تا میزبان به رنج و سختی نیفتد. (احزاب، ۵۳)
- پذیرایی‌شایسته: از مهمان به شایستگی پذیرایی‌شود. (نساء، ۱۴۸)؛ امام صادق(ع): كسى كه در ضيافتش به شایستگی پذیرایی نكند، ستمگر است. (تفسير عياشى، ج ۱، ص ۲۸۳، ح ۲۹۶؛ البرهان، ج ۲، ص ۱۹۴، ح ۱)
- عدم استفسار از مهمان: پرسش از مهمان در باره میل به غذا یا نوع آن درست نیست. (هود، ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ و ۲۶)
- دسترسی آسان به غذا: وسایل پذیرایی به طوری باشد که به آسانی بتواند مهمان از آن بهره مند شود. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- دعوت برای تناول غذا: میزبان از مهمان برای تناول غذا تقاضا و تعارف کند. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- مباشرت میزبان: با اقدام به پذیرایی مستقیم در تکریم مهمان بکوشد. ( هود، ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ تا ۲۷؛ یوسف، ۳۱)
- احترام مهمان: از مهمان به شکلی پذیرایی‌شود که حرمت و جایگاهش حفظ شود. (هود، ۷۸؛ حجر، ۶۸ و ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ تا ۲۶)
- دفاع از مهمان: اجازه بی حرمتی به مهمان را ندهد. (هود، ۷۸؛ حجر، ۶۸ و ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ تا ۲۶)
- پذیرایی از مهمان ناخوانده و ناشناس: از مهمان ناشناس و ناخوانده استقبال شایسته به عمل آید. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۶)
- ترک مجلس پس از پذیرایی: مهمان پس از پذیرایی مجلس را ترک و مراعات حال میزبان کند. (احزاب، ۵۳)
- اذن برای حضور در مهمانی: مهمان پیش از ورود اذن بگیرد و بی اجازه وارد خانه و محل مهمانی نشود. (احزاب، ۵۳ -التفسير المنير، ج ۲۲، ص ۸۹ ـ ۹۰)
- جواز رد میزبانی: میزبان می تواند درخواست افراد برای مهمانی را رد کند و نپذیرد. (احزاب، ۵۳) نپذیرفتن میهمان، اختیارى است و مهمان از پاسخ منفی میزبان ناراحت و عصبانی نشود. (نور، ۲۸)
- اجتناب از پذیرایی ناشایست: میزبان باید شان و شخصیت مهمان را مراعات کرده و او را احترام کند. (نساء، ۱۴۸)
- اجتناب از موجبات نگرانی: مهمان رفتاری نداشته باشد که میزبان را نگران و دلواپس کند. (هود، ۶۹ و ۷۰؛ ذاریات، ۲۴ تا ۲۸)
- اجتناب از اهانت به مهمان دیگران: هر گونه اهانت به مهمان دیگران ناپسند است. همان طوری که نمی تواند به مهمان خویش اهانت کند، از اهانت به مهمان دیگران نیز پرهیز کند. (هود، ۷۸؛ حجر، ۶۸ و ۶۹)
- جواز استضافه: شخص می‌تواند از دیگری بخواهد تا او را مهمان کند و میزبانی او را به عهده گیرد؛ چنانکه حضرت موسی(ع) و خضر(ع) چنین کردند. البته شخص می‌تواند میزبانی را رد کند؛ همان‌گونه که اهل ناصره فلسطین با حضرت موسی و خضر (ع) این چنین کردند. (کهف، ۷۷) امام صادق(ع): مقصود از قريه، شهر ناصره در ساحل دريا است که و به جهت آن نصارا، بدين نام خوانده شدند. (مجمع‌البيان، ج ۵ – ۶، ص ۷۵۱)
- تحقیق از مهمان: مهمان ناشناس را می توان با تحقیق شناخت و اطلاعاتی را از او کسب کرد. (حجر، ۵۱ و ۵۷؛ ذاریات، ۲۴ و ۳۱)
- تعاون در مهمانی: تعاون در پذیرایی نیک و شایسته است. (مائده، ۲) به ویژه از سوی زن و شوهر، مانند همسر حضرت ابراهیم(ع) که در طبخ و آماده سازی غذا همکاری کرد. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- سخاوت در مهمانی: میزبان با سخاوتمندی از مهمان پذیرایی کند؛ چنان که حضرت ابراهیم (ع) با گوساله ای چاق و فربه از مهمانان پذیرایی کرد. (هود، ۶۹؛ ذاریات، ۲۴ و ۲۶)
- محبت به مهمان: محبت می‌تواند موجب افزایش انسجام و همکاری میان میزبان و مهمان شود؛ چنانکه مهمانی حضرت یوسف (ع) از برادران موجب تشویق آنان به همکاری با آن حضرت (ع) و اجابت درخواست وی از سوی برادران شد. (یوسف، ۵۹ تا ۶۳)
- ۲۷.فراهم آوری اسباب آسایش: هر گونه اسباب آسایش و آرامش مثل متکا، بالش و ابزارهای مناسب دیگر فراهم و آماده شود. (یوسف، ۳۱)
- پذیرایی ساده با میوه: مهمانی می‌تواند ساده باشد. تهیه میوه، شربت، شیرینی و … و لازم نیست مهمانی با غذاهای گوشتی باشد. (یوسف، ۳۱) مهمانی که زلیخا برای دوستان خود جهت معرفی حضرت یوسف (ع) فراهم آورد، با پذیرایی میوه بود. (یوسف، ۳۱)
- برگزاری مهمانی بزرگ: برگزاری مهمانی‌های بزرگ جایز است. (یوسف، ۳۱)
- پرهیز از اقامت زیاد: با اجتناب از اقامت طولانی و ملال‌آور مراعات حال میزبان شود. (احزاب، ۵۳)
- لزوم شرکت در مهمانی: اگر میزبان به ضیافت های رسمی سیاسی ویژه مسئولان و … شخص را به مهمانی فرا خواند، باید با پاسخ مثبت، شرکت کرد. (احزاب، ۵۳) پیامبر(ص) برای ابلاغ دعوت و رسالت خویش، ضیافتی تشکیل می دهد و خویشاوندان خود را به مهمانی فرا می خواند و در آن ضیافت شام به ابلاغ رسالت اقدام می‌کند.
- پیش غذا: به محض ورود مهمان، با پیش غذایی از خوردنی و نوشیدنی پذیرایی‌شود؛ چنانکه خدا با مومنان این‌گونه رفتار می‌کند. (فصلت، ۳۰ و ۳۱)
- جایگاه مناسب و شایسته: میزبان با توجه به شرایط و جایگاه شایسته افراد و موقعیت خانه جایگاهی را برای مهمان مشخص کند. (یوسف، ۹۹ و ۱۰۰)
- سفره انداختن در پیش مهمان: غذا مهمان را باید به او نزدیک و در دسترسش قرار داد. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- پرهیز از استفسار نسبت به غذا: برای مهمان باید غذایی‌شایسته و مناسب تهیه و پیشکش کرد. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- اجتناب از تلخ‌گویی و بدگویی و تقدیم اخبار بشارت بر اخبار تلخ و بد: در مهمانی از بیان اخبار تلخ دوری‌شود، بلکه اخبار خوب و شیرین بیان شود. (حجر، ۵۰ تا ۶۰؛ ذاریات، ۲۴ تا ۳۱)
- اجتناب از غذا نخوردن: میزبان هر چه آورد، مهمان باید تناول کند و میزبان را در منگنه قرار ندهد. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- فراهم آوری غذا در خارج از مهمانی: میزبان دور از چشم مهمان به تهیه غذا اقدام کند. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- اجتناب از نگاه به ظرف غذا: مهمان به ظروف تهیه غذای مهمانی سرک نکشد. (احزاب، ۵۳)
- تهیه غذا در خانه: میزبان غذا را در خانه تهیه و از بیرون نخرد و غذای حاضری به مهمان ندهد. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷)
- مهمانی، صفتی خدایی: خدا میزبان انسان در زمین است. (مومنون، ۲۹) خدا در دنیا همگان را میزبانی می‌کند و در قیامت هر شخصی، مورد پذیرایی خدا قرار می گیرد. (فصلت، ۳۰ و ۳۱)
- تکریم مهمان ناشناس: از مهمان ناشناس در سطح شان و شخصیت خودش پذیرایی صورت گیرد. البته پذیرایی از مهمان مدعو باید شکل آبرومندانه تر باشد و باید سنگ تمام گذاشت. (ذاریات، ۲۴ تا ۲۷) امام صادق(ع) در ذیل آیه ۱۴۸ سوره نساء، می فرماید: کسی که قومی را به مهمانی دعوت کند و در ضیافت بدی کند، او از ستمگران است. (تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۲۸۳، حدیث ۲۹۶ و نیز البرهان، ج ۲، ص ۱۹۴ و حدیث ۱)
ر ک به:
منبع:
بحارالانوار، ج ۷۵، ص۲۶۱، ح ۱۴
برگ ها: 1 2
