«تعطيلات عدّهي بسياري از هموطنان عزيز به سفر مي روند، چه مسافرتهاي ديداري و صله رحم، چه براي زيارت، چه به قصد تفريحات سالم، که هر سه نوع آن خوب و پسنديده است. به همين مناسبت، نگاهي به سفر از ديد اسلامي داريم، تا سفرهايمان خداپسندانه باشد.»
بسيار سفر بايد، تا پخته شود خامي!
امام صادق(ع) فرمود:
مسافرت بايد براي يکي از اين سه امر باشد:
۱ . تهيّهي توشهي آخرت
۲ . تامين معاش و زندگي
۳ . لذّت مباح و تفريح غير حرام.
در سفر بايد آدابي را، به عنوان رهنمود گرفتن از مکتب، رعايت کرد. فوايد مسافرت بسيار است. کسب تجربه و پخته شدن، آشناييها و ارتباطات جديد، از آن جمله است.
سفر، آزموده کند مرد را
هم از دل براند غم و درد را،
ز گيتي بدو نيکبنمايدش
وز آن گنج دانش بيفزايدش.
روايات، نکاتي را به عنوان «آداب سفر» به ما مي آموزد. مهمّ ترين آن ها، آموختن «آيين همراهي و همسفري» است. از جمله؛ پيش از سفر، همسفر مناسبي پيدا کنيد، چرا که مسافرت تنهايي مکروه است. رسول خدا(ص) سه تن را مذمّت کرده است:
۱ . آن کسي که غذايش را تنها مي خورد.
۲ . آن که در خانه اي تنها مي خوابد.
۳ . تنها به مسافرتهاي دور و دراز مي رود.
آداب ديگر سفر را، فهرست وار اين گونه مي يابيم:
خداحافظي کردن از خانواده و بستگان از سوي مسافر،
شروع کردن سفر با «صدقه»، جهت سلامتي و رفع و دفع بلاها.
بدرقه کردن کسي که به سفر مي رود، از سوي اهل خانه و بستگان.
خواندن دو رکعت نماز، دعا کردن و جان و مال خانواده را به خدا سپردن و بر او توکل کردن.
خواندن اين دعا: «بسم الله، آمنت بالله، توکّلت علي الله، ماشاءالله، لاحول و لا قوّة الّا بالله.«
گوش کردن به حرف بزرگترها.
مواظبت بر خواندن نماز در اول وقت.
همراه داشتن مسواک،شانه، لباس و ظرف.
رعايت اخلاق خوب با همسفر در طول مسافرت.
مشورت با همسفران در انجام کارها و تصميم گيريها.
پس از سفر، نقل نکردن سختيها و ناملايمات مسافرت.
مراعات حال همسفر، در صورتي که خسته يا مريض باشد.
در بازگشت از سفر، براي اهل خانه، هديه و سوغات آوردن.
همراه داشتن داروهاي مورد نياز، سوزن، نخ، طناب و زيرانداز.
همکاري در کارها، بر عهده گرفتن کارهاي سنگين در مسافرت.
همراه برداشتن مواد غذايي و خوراکيهاي مورد نياز و ره توشه سفر.
در سفر، بار بر دوش ديگران نبودن، خرج خود را به گردن ديگران نينداختن.
هنگام مراجعت از مسافرت به وطن، خدا را شکر کردن و بر نعمت سلامتي، حمد نمودن.
به علاوه، سفر وسيلهي شناخت است، هم شناخت خود، هم شناخت ديگران. چون رنجها و سختيهاي مسافرت و حالتهاي فوق العاده، جوهره انسان را مي نماياند و خصلتهاي دروني بروز مي کند. حتي انسان ميزان تحمل، مقاومت، کارداني و تجربه خود را هم در سفر مي تواند محک بزند. اميد است که هر جا باشيد، ايامي خجسته و روز و شبي پر برکت داشته باشيد.